Rodzaje, cechy i zasady użytkowania europalet

Pierwsze palety drewniane wykorzystywano w celu zaopatrywania wojsk w czasie II wojny światowej. W porównaniu z obecnymi standardami, ich jakość była kiepska i z tego względu były zazwyczaj jednorazowego użytku. Standaryzacja cech i wymiarów palet drewnianych nastąpiła dopiero dwadzieścia lat później, kiedy pojawiły się certyfikowane palety EUR. Znalazły one zastosowanie nie tylko w przemyśle zbrojeniowym, ale też w celach logistycznych, związanych z obsługą ładunków magazynowych.

Rodzaje palet i ich cechy

Palety pełnią kluczową rolę w procesach logistycznych, wspomagają i usprawniają je. Ze względu na to, że są używane do transportu i składowania towarów, wymogi w zakresie standardów ich konstrukcji i głównych parametrów określa ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych.

Ze względu na przeznaczenie, wymiary i konstrukcję palet, wyróżniamy następujące ich rodzaje:

• paleta EPAL - drewniana płaska paleta o standardowych wymiarach 800x1200 mm. Spełnia wszystkie wymagania zawarte w Karcie UIC 435, które odpowiadają europejskiej normie EN 13698-1. Z każdej strony posiada cztery wejścia do wideł wózka widłowego, a o jej autentyczności świadczą oznaczenia EPAL na wszystkich zewnętrznych wspornikach lub oznaczenia EPAL i EUR na wspornikach przeciwległych zewnętrznych. Jest to paleta wymienna, czyli można ją ponownie wykorzystać.
• paleta EUR - drewniana płaska paleta o standardowych wymiarach 800x1200 mm. Spełnia wymagania zawarte w Kodeksie UIC 435, odpowiadające europejskiej normie EN 13698-1. Łatwo ją poznać po oznaczeniu UIC i symbolu EUR na przeciwległych wspornikach zewnętrznych. Jest to paleta czterowejściowa, wymienna.
• paleta CHEP, LPR - drewniana płaska paleta o standardowych wymiarach 800x1200 mm. To tak zwane palety własne, czy outsourcingowe z puli palet wymiennych, których właścicielem jest operator poolu - operujący własnymi unikatowymi paletami (palety nietypowe). Mogą one występować w dwóch wersjach kolorystycznych - w kolorze czerwonym lub niebieskim. Posiadają oznaczenia CHEP lub LPR na wspornikach. Jest to rodzaj palet wynajmowanych, które należy zwrócić ich właścicielowi.
• paleta jednorazowa - drewniana płaska paleta niewymienna, przeznaczona do użytku jednorazowego. Może występować w różnych rozmiarach, ale zawsze jest czterowejściowa. Jej cechy i parametry nie spełniają wymaganych norm, dlatego zwykle nie posiada żadnych oznaczeń na wspornikach.

Dopuszczalne uszkodzenia europalet

Prawo bardzo wyraźnie określa zasady korzystania z europalet, a także definiuje ich przeznaczenie i cechy. Zarówno firmy pośredniczące w sprzedaży palet, operatorzy logistyczni, firmy transportowe, producenci towarów, jak i sieci handlowe zobowiązani są do korzystania wyłącznie z palet certyfikowanych, a więc spełniających określone normy.

Stan europalet określa się na podstawie tak zwanej karty oceny palet, powstałej przy współpracy Polskiego Komitetu Narodowego EPAL, organizacji ECR Polska (zrzeszającej firmy branży FMCG, DIY i pokrewnych), a także Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji. Zawarta w niej charakterystyka stanu palet pozwala wyodrębnić uszkodzenia dopuszczalne i wady niedopuszczalne.

Wśród uszkodzeń dopuszczalnych jest sinizna, powstająca w wyniku występowania w drewnie niektórych gatunków grzybów. Wada ta nie wpływa jednak na obniżenie jakości i trwałości drewna. Do użytku nie mogą być z kolei dopuszczone palety zapleśniałe, ponieważ rozprzestrzeniające się dość szybko ogniska pleśni osłabiają strukturę drewna. Palety z biegiem czasu mogą szarzeć i jest to naturalny proces nie wpływający negatywnie na właściwości drewna. Dopuszcza się także palety, których deski są pęknięte, pod warunkiem jednak, że krawędzie tego pęknięcia nie rozchodzą się po całej długości palety. Każda europaleta powinna posiadać odpowiednie oznaczenie, potwierdzające jej zgodność z przyjętymi normami. Zdarza się, że oznaczenie takie może być uszkodzone lub słabo widoczne, jednak nie jest to czynnik dyskwalifikujący taką paletę. W takim przypadku, należy zwrócić uwagę czy oznaczenie znajduje się na wsporniku po przeciwległej stronie. Dopuszczane są również palety po naprawie, pod warunkiem właściwego potwierdzenia przez wbicie gwoździa certyfikującego z oznaczeniem EPAL. Elementy użyte do naprawy palety powinny być nowe i zanim się je zastosuje, muszą przejść właściwą obróbkę termiczną.